S
SoruCevap
Obsesif Kompulsif Bozukluk
Obsesif Kompulsif Bozukluk Nedir
Obsesif kompulsif bozukluk bir anksiyete hastalığıdır OKB’si olan insanlar sık sık ya da her zaman kafalarına takılan düşüncelerle ya da imgelerden dolayı sıkıntı yaşar
Obsesyon (takıntı) denilen bu düşünceler bazen tuhaftır Endişeli olmanıza ve anlamsız şekilde davranmanıza neden olurlar Kaygılarınızdan kurtulmak için tekrar eden davranışlar yapabilirsiniz
Bu hareketlere kompulsif (zorlantı) bozukluklar denir OKB belirtileri erkeklerde 6-15 yaş arasında kadınlarda 20’li yaşların başlarında başlar
Nasıl Ortaya Çıkar
OKB’nin sebebi bilinmemektedir
Aile içinde gelişebilmektedir Bazı çalışmalar OKB’si olan insanların beyinlerinin daha farklı çalıştığını göstermektedir OKB’nin bazıları strep enfeksiyonlarıyla ilişkili olabilir OKS çoğu zaman depresyon ve bipolar bozukluk gibi duygudurum bozukluklarıyla birlikte ortaya çıkar
Belirtileri Nelerdir
Eğer OKB’niz varsa takıntılarınızın ve kompulsif bozukluklarınız sizin tam olarak ve iyi bir şekilde yaşamınızı engellediğinin çoğu zaman farkındasınızdır Davranışlarınızın budalaca ve anlamsız olduğunu düşünebilirsiniz Fakat bunu değiştirmeniz sizin için çok zordur
Takıntılarınız genellikle güvenlik konusundaki şüphelerinizle (ocağı kapayıp kapamadığınız gibi) ilgilidir Bazen kötü bir olayın meydana geleceğiyle alakalıdır Bazen de sevdiğiniz birisini öldürmek gibi korkunç bir şey yapacağınız konusunda korku yaşarsınız
Eğer OKB’niz varsa her gün takıntılı haraketlerinizi yapmak için saatlerinizi harcayabilirsiniz Bu davranışlar günlük yaşamınızı bozabilir
Bazı tipik takıntılar ve davranışlar şunlardır:
•Temizlik: Mikroplardan korkmak günde defalarca duş almak ya da deri çatlayana ve acıyana kadar ellerinizi yıkamanız
•Tekrarlama: Kaygınızı azaltmak için bir ismi ya da kalıbı defalarca tekrar edebilirsiniz
•Tamamlama: Yapmanız gerekenleri kesin bir düzenle yaparsınız ve her adımı defalarca tekrar edersiniz
•Kontrol etme: Eğer kapıyı kilitlemeyi unutarak ya da tost makinesini fişten çıkarmayı unutarak kendinize ve başkalarına zarar veriyorsanız tekrar tekrar kontrol ederek tamam olduğundan emin olmak istersiniz
•Biriktirme: Gereksiz eşyaları toplayabilir ve onları defalarca sayıp istifleyeblirsiniz
OKB’si olanlar depresyondadırlar ya da aşağıdaki depresyon belirtilerine sahiptirler:
•Suçluluk
•Kendine güven eksikliği
•Kaygı
•Yorgunluk
•Kararsızlık
OKB belirtileri genellikle insan ilişkilerinde ve günlük yaşamda problemlere neden olur
Uç durumlarda tam anlamıyla kısıtlanmış kalabilirsiniz Evdeki takıntılı düşünceleriniz ve davranışlarınız nedeniyle dışarı çıkamayabilirsiniz
Nasıl Teşhis Edilir
OKB için uygulanan bir laboratuvar testi yoktur Doktorunuz sizinle ya da size yakın birisiyle konuşarak hastalığı teşhis edebilir Takıntılarınız ve kompulsif bozukluklarınız ilgili spesifik sorular soracaktır
Eğer takıntılarınız ya da kompulsif bozukluklarınız:
•Ciddi sıkıntılar çekmenize neden oluyorsa
•Günde bir saatten fazlanızı alıyorsa
•Günlük rutin iş sosyal aktivite ve ilişkilerinizi etkiliyorsa
OKB’niz olabilir
Doktorunuz şu soruları sorabilir:
•Ne kadar çabalasanız da
•Eşyalarınızı çok temiz tutuyor musunuz ya da ellerinizi çevrenizdeki insanlardan çok daha fazla yıkıyor musunuz
•Ocağı kapadığınızı ya da ön kapının kilitli olduğunu bilmenize rağmen tekrar tekrar kontrol ediyor musunuz
Doktorunuz emin olmak için bir ilaç ya da uyuşturucunun belirtileri arttırmadığını kontrol edecektir Bunların yanında sorunları doğru çözebilmesidir
Nasıl Tedavi Edilir
Antidepresan hapları ve davranış terapisi OKB’nin iyileştirmede yardımcı olur Genellikle kulanılan davranış terapisi sorunun ortaya çıkması ve ona karşılık vermekten oluşan yöntemdir
Adım adım korkularınızla baş başa kalırsınız ve terapistinizin de yardımıyla kaygılarınızın üstesinden gelmeyi öğrenirsiniz
Örneğin rahatlama yöntemlerini öğrenme ve nefes alma egzersizlerini de içerir
Etkileri Ne Kadar Sürer
OKB belirtileri tedaviyle etkili bir şekilde tedavi edilebilir
Tedavi olmazsa bozukluk hayat boyu sürebilir yıllarca sorunsuz geçen bir dönemden sonra tekrar nüksedebilir Terapi ve ilaçlardaki gelişmeler sayesinde OKB’li insanlar daha verimli bir yaşama sahip olabilmektedirler
Kendime Nasıl Dikkat Etmeliyim
Terapiye ailenizi de dahil edin Siz ve aileniz OKB’ler hakkında kitaplar okuyarak videolar izleyerek ve destek gruplarına katılarak fayda sağlayabilirler
İlaç alırken doktorunuzun talimatlarına uyun ve terapi seanslarınızı kaçırmayın
Yalnız olmadığınızı bilin OKB’den etkilenen milyonlarca insan vardır Bu bozukluğu tedavi etmek üzere kurulmuş ulusal topluluklar bulunmaktadır OKB’si olan insanların %90’ının doğru tedaviyle iyileşebildiğini unutmayın
Doktora Ne Zaman Başvurmalı
Eğer düşünce ve davranışlarınızın kontrolünüzden çıktığını düşünüyorsanız doktorunuza başvurun
Obsesif Kompulsif Bozukluk Nedir
Obsesif kompulsif bozukluk bir anksiyete hastalığıdır OKB’si olan insanlar sık sık ya da her zaman kafalarına takılan düşüncelerle ya da imgelerden dolayı sıkıntı yaşar
Obsesyon (takıntı) denilen bu düşünceler bazen tuhaftır Endişeli olmanıza ve anlamsız şekilde davranmanıza neden olurlar Kaygılarınızdan kurtulmak için tekrar eden davranışlar yapabilirsiniz
Bu hareketlere kompulsif (zorlantı) bozukluklar denir OKB belirtileri erkeklerde 6-15 yaş arasında kadınlarda 20’li yaşların başlarında başlar
Nasıl Ortaya Çıkar
OKB’nin sebebi bilinmemektedir
Aile içinde gelişebilmektedir Bazı çalışmalar OKB’si olan insanların beyinlerinin daha farklı çalıştığını göstermektedir OKB’nin bazıları strep enfeksiyonlarıyla ilişkili olabilir OKS çoğu zaman depresyon ve bipolar bozukluk gibi duygudurum bozukluklarıyla birlikte ortaya çıkar
Belirtileri Nelerdir
Eğer OKB’niz varsa takıntılarınızın ve kompulsif bozukluklarınız sizin tam olarak ve iyi bir şekilde yaşamınızı engellediğinin çoğu zaman farkındasınızdır Davranışlarınızın budalaca ve anlamsız olduğunu düşünebilirsiniz Fakat bunu değiştirmeniz sizin için çok zordur
Takıntılarınız genellikle güvenlik konusundaki şüphelerinizle (ocağı kapayıp kapamadığınız gibi) ilgilidir Bazen kötü bir olayın meydana geleceğiyle alakalıdır Bazen de sevdiğiniz birisini öldürmek gibi korkunç bir şey yapacağınız konusunda korku yaşarsınız
Eğer OKB’niz varsa her gün takıntılı haraketlerinizi yapmak için saatlerinizi harcayabilirsiniz Bu davranışlar günlük yaşamınızı bozabilir
Bazı tipik takıntılar ve davranışlar şunlardır:
•Temizlik: Mikroplardan korkmak günde defalarca duş almak ya da deri çatlayana ve acıyana kadar ellerinizi yıkamanız
•Tekrarlama: Kaygınızı azaltmak için bir ismi ya da kalıbı defalarca tekrar edebilirsiniz
•Tamamlama: Yapmanız gerekenleri kesin bir düzenle yaparsınız ve her adımı defalarca tekrar edersiniz
•Kontrol etme: Eğer kapıyı kilitlemeyi unutarak ya da tost makinesini fişten çıkarmayı unutarak kendinize ve başkalarına zarar veriyorsanız tekrar tekrar kontrol ederek tamam olduğundan emin olmak istersiniz
•Biriktirme: Gereksiz eşyaları toplayabilir ve onları defalarca sayıp istifleyeblirsiniz
OKB’si olanlar depresyondadırlar ya da aşağıdaki depresyon belirtilerine sahiptirler:
•Suçluluk
•Kendine güven eksikliği
•Kaygı
•Yorgunluk
•Kararsızlık
OKB belirtileri genellikle insan ilişkilerinde ve günlük yaşamda problemlere neden olur
Uç durumlarda tam anlamıyla kısıtlanmış kalabilirsiniz Evdeki takıntılı düşünceleriniz ve davranışlarınız nedeniyle dışarı çıkamayabilirsiniz
Nasıl Teşhis Edilir
OKB için uygulanan bir laboratuvar testi yoktur Doktorunuz sizinle ya da size yakın birisiyle konuşarak hastalığı teşhis edebilir Takıntılarınız ve kompulsif bozukluklarınız ilgili spesifik sorular soracaktır
Eğer takıntılarınız ya da kompulsif bozukluklarınız:
•Ciddi sıkıntılar çekmenize neden oluyorsa
•Günde bir saatten fazlanızı alıyorsa
•Günlük rutin iş sosyal aktivite ve ilişkilerinizi etkiliyorsa
OKB’niz olabilir
Doktorunuz şu soruları sorabilir:
•Ne kadar çabalasanız da
•Eşyalarınızı çok temiz tutuyor musunuz ya da ellerinizi çevrenizdeki insanlardan çok daha fazla yıkıyor musunuz
•Ocağı kapadığınızı ya da ön kapının kilitli olduğunu bilmenize rağmen tekrar tekrar kontrol ediyor musunuz
Doktorunuz emin olmak için bir ilaç ya da uyuşturucunun belirtileri arttırmadığını kontrol edecektir Bunların yanında sorunları doğru çözebilmesidir
Nasıl Tedavi Edilir
Antidepresan hapları ve davranış terapisi OKB’nin iyileştirmede yardımcı olur Genellikle kulanılan davranış terapisi sorunun ortaya çıkması ve ona karşılık vermekten oluşan yöntemdir
Adım adım korkularınızla baş başa kalırsınız ve terapistinizin de yardımıyla kaygılarınızın üstesinden gelmeyi öğrenirsiniz
Örneğin rahatlama yöntemlerini öğrenme ve nefes alma egzersizlerini de içerir
Etkileri Ne Kadar Sürer
OKB belirtileri tedaviyle etkili bir şekilde tedavi edilebilir
Tedavi olmazsa bozukluk hayat boyu sürebilir yıllarca sorunsuz geçen bir dönemden sonra tekrar nüksedebilir Terapi ve ilaçlardaki gelişmeler sayesinde OKB’li insanlar daha verimli bir yaşama sahip olabilmektedirler
Kendime Nasıl Dikkat Etmeliyim
Terapiye ailenizi de dahil edin Siz ve aileniz OKB’ler hakkında kitaplar okuyarak videolar izleyerek ve destek gruplarına katılarak fayda sağlayabilirler
İlaç alırken doktorunuzun talimatlarına uyun ve terapi seanslarınızı kaçırmayın
Yalnız olmadığınızı bilin OKB’den etkilenen milyonlarca insan vardır Bu bozukluğu tedavi etmek üzere kurulmuş ulusal topluluklar bulunmaktadır OKB’si olan insanların %90’ının doğru tedaviyle iyileşebildiğini unutmayın
Doktora Ne Zaman Başvurmalı
Eğer düşünce ve davranışlarınızın kontrolünüzden çıktığını düşünüyorsanız doktorunuza başvurun