S
SoruCevap
Misafir
Bilişsel yeteneklerin yitirilmesine neden olan Alzheimer hastalığı, kişinin çevresiyle olan iletişimini ve karar verme yetisini yok eden bir beyin hastalığıdır Herhangi bir yakınınıza Alzheimer tanısı konulmuşsa, bu konuda neler yapabileceğinizi bilmeniz gerekir Hastaya bakmaktan rahatsız olmadığınızı ve onu sevdiğinizi göstermek için, bu konuyla ilgili bazı önerilerde bulunduk;
1) Alzheimer hastalığının kesin ve hazır olan bir tedavisi bulunmamaktadır, fakat ilerlemesini yavaşlatacak ilaçlar bulunmaktadır Alzheimer’ın başlangıç ve orta zamanlarında kolinesteraz denilen ilaçlar kullanılabilir İleri dönemlerde ise, beyindeki glumat olarak adlandırılan maddeyi azaltan ilaç, kolinesteraz inhibitörleri denen ilaçlarla beraber verilir
2) Hasta yakınlarının ileriye dönük olarak plan yapması gerekir Bu plan ise, hem kısa hem de uzun dönem için yapılmalıdır Hastalığa maddi ve manevi açıdan hazırlıklı olmak, size uzun vadede yardımcı olacaktır
3) Hasta için evde güvenli ve huzurlu bir ortam yaratmalısınız İlerleyen zamanlarda ona temizlik açısından ve tuvalet ihtiyacını gidermesi açısından yardımcı olmanız gerekecek Evin içerisinde bazı değişiklikler yapmanız da olasıdır Örneğin; ilaçların saklandığı yerlere veya mutfağa hastanızın girmesini önlemeniz gerekebilir Sokak kapısının sürekli kilitli olması ve hastanın banyoda tutunabilmesi için değişik restoreler yapılması da alınacak önlemler arasında sayılabilir
4) Yakınınız, sıklıkla kullanılan şeylerin ismini unutabilir Onu kınamanız bir işe yaramayacaktır Hastaya sevgi göstermeli ve ona duygusal destek vermelisiniz Alzheimer olan bir hastayla asla tartışmamalı ve ona değişik aktiviteler bulmalısınız
Alzheimer
5) Hastada kişilik ve davranış değişikliklerinin olacağını bilmelisiniz Alzheimer hastası ilk başlarda karışık işleri ve daha sonra da kolay işleri yapmakta zorlanacaktır Uyku düzeni değişecek ve bazı günler sizin düzeniniz de bozulacaktır
6) Bir hastalığa değil, bir insana yardım ettiğinizi asla unutmamalısınız Hastayla olan hatıralarınızı paylaşmak, bu konuda yapabileceğiniz en doğru davranışlardan biridir Hasta yeni şeyler öğrenmekten veya geçmişteki şeyleri hatırlamaktan mahrum kalabilir Onunla, geçmiş yıllarda mutlu olduğu şeyleri konuşmaya gayret gösterin
7) Hasta ve siz, zaman içerisinde bazı değişiklikler yaşayacaksınız Bu durum ürkütücü olabilir ve esneklik isteyen bir durumdur Hastaya ve kendinize karşı kibar olmalısınız Alzheimer hastası, size kim olduğunuzu ifade edemeyebilir En yakın arkadaşlarını veya akrabalarını da tanıyamayabilir Buna rağmen, kalmış yeteneklerini kullanarak duygularını ifade edebilir
8) Sağlık bakımını uygun şekilde temin edin Kendisini veya bir başkasını yaralamaması için onu izleyin Farklı hastalıklar açısından onu kontrol edin Mesela, deride oluşabilecek yaralardan ya da enfeksiyonlardan korunması için hastaya dikkat edin
9) Hastaya bakarken, kendinize bakmayı da ihmal etmeyin Sevdiğiniz bir insanla ilgilenirken, kendinizi unutmanız doğru değildir Alzheimer hastalarına bakıcılık yapanların bir kısmında, anksiyete, depresyon ve strese bağlı olarak bazı fiziksel hastalıklar ortaya çıkabilir Bundan dolayı, kendi doktorunuzla da görüşmeyi ertelemeyin
10) Hastanın yanlış ifadelerini ya da konuşmalarını sıklıkla değiştirmeyin Bellek kaybı yaşayan kişiler genellikle gerçekte olmayan şeyleri konuşabilir Bu gibi durumlarda onun düşüncelerini karıştırmaya veya değiştirmeye çalışmayın Bu şekilde davranmanız, hastayı da sizi de rahatsız edebilir ve ayrıca stres oluşturur Yapabilirseniz, hastanın dünyasında yaşayın ve ona inanıyormuş gibi rol yapın Bu, onların mutlu olmasını sağlayabilir
Alzheimer Hastaları İçin Nasıl Güvenli Bir Ortam Sağlanır?
Hastaya ev ortamında bakılıyorsa, evin içi güvenli bir ortama dönüştürülmelidir Bu sayede meydana gelebilecek kazaların önüne geçilebilir
Hastanıza bakan bir kişi olarak, kendinizi onun yerine koyun ve hangi tehlikelerin olabileceğini değerlendirin Evde bakım yapmanın en önemli noktası, hastaya emniyetli ve güvenli bir ortam sağlayabilmektir
Ev ortamına uyum sağlamak, hastalığın farklı zamanlarında sevilen bir kişinin göstereceği davranışlara uyum sağlamaktan daha basit olacaktır Ev ortamını bakıma uygun hale getirmeniz sadece fiziksel olarak zarar görme durumunu değil, aynı zamanda bakıcının ve hastanın stresini de azaltabilir
Hasta için bir ev ortamı hazırlayacağınız zaman düşünmeniz gereken en önemli hususlar; ona kullanım alanları oluşturmak, evden kaçmasını önlemek ve kendisine zarar verebilecek aletleri ortadan kaldırmaktır Alzheimer hastaları için tehlikeli olabilecek yerlerin başında, banyo ve mutfak gibi alanlar sayılabilir
Demanslı olan bir hasta emniyetsiz ve emniyetli araçlar arasındaki farkı anlayamayabilir Hasta açısından tehlike yaratabilecek araç ve gereçlerin bulunduğu yerlere açılan kapıların kilitlenmesi doğru olacaktır
Elektrikli eşyaları mutfak ve banyo gibi yerlerden uzaklaştırmanız, elektrikten kaynaklanabilecek tehlikeleri azaltacaktır Bilişsel yetenekleri azalmış ya da kaybolmuş bir hastayı bu yerlerde yalnız bırakmamalısınız Ayrıca, kazaların önüne geçebilmek için yemek pişirmede kullanılan gereçleri ve bıçakları güvenli bir yerde saklayın
Buzdolabınızı gıda bozulmalarına karşı sıklıkla kontrol edin Bu hastalığın orta ve ileri dönemlerinde bozuk gıda ile taze gıdalar arasında ayrım yapılamayabilir Hastanın koku ve tat alma duyguları da ilaçlar nedeniyle azalmış olabilir
Evde kullandığınız ya da arabanıza ait anahtarları iyi bir yere saklayın Evdeki halı ve kilimlere de dikkat edin Hastanız bu gibi eşyaların kenarına takılıp düşebilir Bunun dışında, Alzheimer hastaları evde yapılan değişikliklerden hoşlanmayabilir Onun anlayabileceği bir şekilde ve kibarca açıklamalar yapmalısınız Bu sayede tehlike oluşturabilecek eşyaları uzaklaştırıp, evinizi güvenli hale getirebilirsiniz
Bilişsel yetenekleri zayıflayan hastalar, göz bozuklukları yaşayabilirler Derinlik algılaması ya da renkleri ayırt edebilme gibi durumlar, hastalığın evresine bağlı olarak zayıflayabilir
Alzheimer Bakıcıları İçin Faydalı Olabilecek Tavsiyeler
Hangi sorun için ne yapacağınızı düşünün ve hangilerinin sizin kontrolünüz dışında olduğunu belirleyin
Sadece 1 günü dikkate alın ama gelecek için de hazırlığınızı yapın
Neyi ne kadar uygulayabileceğinizi düşünün ve yetenekleriniz hakkında gerçekçi olun Yapamayacağınız bir şeyi yapmak için çabalamayın
Olaylar ya da istediğiniz şeyler yolunda gitmiyorsa hoşgörülü olun
Size yardımcı olabilecek kaynakları bulun ve bunlardan faydalanın Arkadaşlarınızdan ya da diğer aile fertlerinden yardım isteyin
Kendinize de vakit ayırmayı unutmayın
Duygularınızı nasıl ifade edebileceğinizi keşfedin Bu konuda destek gruplarına katılabilir ya da bir arkadaşınızla konuşabilirsiniz
Hastayla tartışmanızın hiçbir yararı olmaz ve bu durum sorunların daha da çoğalmasına neden olur Bellek kaybı, konfüzyon veya früstrasyon gibi durumlar hastanın mantık dışı hareket etmesine yol açar
Mümkün olduğu kadar hastanın bağımsız olmasına müsaade edin Bunu yaparken, hastanın bulunduğu yerin rahat ve güvenilir olmasını da dikkat edin
Konuşarak iletişim kurulamıyorsa, hareketlerle bazı şeyleri anlatabilirsiniz Ne söylemek istediğinizi hastaya göstererek, hem kendinize hem de ona yardımcı olabilirsiniz
Alzheimer hastaları şaşkınlık içerisinde olsalar bile sizin ne demek istediğinizi anlayabilirler
Hastaya uygun aktiviteler bulmanız, onunla geçireceğiniz zamanın anlamlı olmasına yardımcı olur Sıkıntıyı, depresyonu ya da zamansız uyuklamaları bu sayede azaltabilirsiniz Hastanın duygularına saygı göstermeyi de unutmayın
Hastaya, onu früstre edebilecek vazifeler vermeyin Ondan yapmasını istediğiniz şeyleri kolaylaştırın Alzheimer hastalarına bakarken dikkat etmeniz gereken başka bir nokta, Rutin bakımın dışına çıkmamanızdır Hastanın ömrü boyunca yaptığı alışkanlıklarının dışına çıkmama gayret edin
Alzheimer hastasının davranışlarında hızlı bir değişim fark ederseniz, onun fiziksel sağlığını dikkate alın Kendisinde herhangi bir fiziksel belirtinin ortaya çıktığını gören hasta, daha asabi ve şaşkın hale gelebilir
1) Alzheimer hastalığının kesin ve hazır olan bir tedavisi bulunmamaktadır, fakat ilerlemesini yavaşlatacak ilaçlar bulunmaktadır Alzheimer’ın başlangıç ve orta zamanlarında kolinesteraz denilen ilaçlar kullanılabilir İleri dönemlerde ise, beyindeki glumat olarak adlandırılan maddeyi azaltan ilaç, kolinesteraz inhibitörleri denen ilaçlarla beraber verilir
2) Hasta yakınlarının ileriye dönük olarak plan yapması gerekir Bu plan ise, hem kısa hem de uzun dönem için yapılmalıdır Hastalığa maddi ve manevi açıdan hazırlıklı olmak, size uzun vadede yardımcı olacaktır
3) Hasta için evde güvenli ve huzurlu bir ortam yaratmalısınız İlerleyen zamanlarda ona temizlik açısından ve tuvalet ihtiyacını gidermesi açısından yardımcı olmanız gerekecek Evin içerisinde bazı değişiklikler yapmanız da olasıdır Örneğin; ilaçların saklandığı yerlere veya mutfağa hastanızın girmesini önlemeniz gerekebilir Sokak kapısının sürekli kilitli olması ve hastanın banyoda tutunabilmesi için değişik restoreler yapılması da alınacak önlemler arasında sayılabilir
4) Yakınınız, sıklıkla kullanılan şeylerin ismini unutabilir Onu kınamanız bir işe yaramayacaktır Hastaya sevgi göstermeli ve ona duygusal destek vermelisiniz Alzheimer olan bir hastayla asla tartışmamalı ve ona değişik aktiviteler bulmalısınız
Alzheimer
5) Hastada kişilik ve davranış değişikliklerinin olacağını bilmelisiniz Alzheimer hastası ilk başlarda karışık işleri ve daha sonra da kolay işleri yapmakta zorlanacaktır Uyku düzeni değişecek ve bazı günler sizin düzeniniz de bozulacaktır
6) Bir hastalığa değil, bir insana yardım ettiğinizi asla unutmamalısınız Hastayla olan hatıralarınızı paylaşmak, bu konuda yapabileceğiniz en doğru davranışlardan biridir Hasta yeni şeyler öğrenmekten veya geçmişteki şeyleri hatırlamaktan mahrum kalabilir Onunla, geçmiş yıllarda mutlu olduğu şeyleri konuşmaya gayret gösterin
7) Hasta ve siz, zaman içerisinde bazı değişiklikler yaşayacaksınız Bu durum ürkütücü olabilir ve esneklik isteyen bir durumdur Hastaya ve kendinize karşı kibar olmalısınız Alzheimer hastası, size kim olduğunuzu ifade edemeyebilir En yakın arkadaşlarını veya akrabalarını da tanıyamayabilir Buna rağmen, kalmış yeteneklerini kullanarak duygularını ifade edebilir
8) Sağlık bakımını uygun şekilde temin edin Kendisini veya bir başkasını yaralamaması için onu izleyin Farklı hastalıklar açısından onu kontrol edin Mesela, deride oluşabilecek yaralardan ya da enfeksiyonlardan korunması için hastaya dikkat edin
9) Hastaya bakarken, kendinize bakmayı da ihmal etmeyin Sevdiğiniz bir insanla ilgilenirken, kendinizi unutmanız doğru değildir Alzheimer hastalarına bakıcılık yapanların bir kısmında, anksiyete, depresyon ve strese bağlı olarak bazı fiziksel hastalıklar ortaya çıkabilir Bundan dolayı, kendi doktorunuzla da görüşmeyi ertelemeyin
10) Hastanın yanlış ifadelerini ya da konuşmalarını sıklıkla değiştirmeyin Bellek kaybı yaşayan kişiler genellikle gerçekte olmayan şeyleri konuşabilir Bu gibi durumlarda onun düşüncelerini karıştırmaya veya değiştirmeye çalışmayın Bu şekilde davranmanız, hastayı da sizi de rahatsız edebilir ve ayrıca stres oluşturur Yapabilirseniz, hastanın dünyasında yaşayın ve ona inanıyormuş gibi rol yapın Bu, onların mutlu olmasını sağlayabilir
Alzheimer Hastaları İçin Nasıl Güvenli Bir Ortam Sağlanır?
Hastaya ev ortamında bakılıyorsa, evin içi güvenli bir ortama dönüştürülmelidir Bu sayede meydana gelebilecek kazaların önüne geçilebilir
Hastanıza bakan bir kişi olarak, kendinizi onun yerine koyun ve hangi tehlikelerin olabileceğini değerlendirin Evde bakım yapmanın en önemli noktası, hastaya emniyetli ve güvenli bir ortam sağlayabilmektir
Ev ortamına uyum sağlamak, hastalığın farklı zamanlarında sevilen bir kişinin göstereceği davranışlara uyum sağlamaktan daha basit olacaktır Ev ortamını bakıma uygun hale getirmeniz sadece fiziksel olarak zarar görme durumunu değil, aynı zamanda bakıcının ve hastanın stresini de azaltabilir
Hasta için bir ev ortamı hazırlayacağınız zaman düşünmeniz gereken en önemli hususlar; ona kullanım alanları oluşturmak, evden kaçmasını önlemek ve kendisine zarar verebilecek aletleri ortadan kaldırmaktır Alzheimer hastaları için tehlikeli olabilecek yerlerin başında, banyo ve mutfak gibi alanlar sayılabilir
Demanslı olan bir hasta emniyetsiz ve emniyetli araçlar arasındaki farkı anlayamayabilir Hasta açısından tehlike yaratabilecek araç ve gereçlerin bulunduğu yerlere açılan kapıların kilitlenmesi doğru olacaktır
Elektrikli eşyaları mutfak ve banyo gibi yerlerden uzaklaştırmanız, elektrikten kaynaklanabilecek tehlikeleri azaltacaktır Bilişsel yetenekleri azalmış ya da kaybolmuş bir hastayı bu yerlerde yalnız bırakmamalısınız Ayrıca, kazaların önüne geçebilmek için yemek pişirmede kullanılan gereçleri ve bıçakları güvenli bir yerde saklayın
Buzdolabınızı gıda bozulmalarına karşı sıklıkla kontrol edin Bu hastalığın orta ve ileri dönemlerinde bozuk gıda ile taze gıdalar arasında ayrım yapılamayabilir Hastanın koku ve tat alma duyguları da ilaçlar nedeniyle azalmış olabilir
Evde kullandığınız ya da arabanıza ait anahtarları iyi bir yere saklayın Evdeki halı ve kilimlere de dikkat edin Hastanız bu gibi eşyaların kenarına takılıp düşebilir Bunun dışında, Alzheimer hastaları evde yapılan değişikliklerden hoşlanmayabilir Onun anlayabileceği bir şekilde ve kibarca açıklamalar yapmalısınız Bu sayede tehlike oluşturabilecek eşyaları uzaklaştırıp, evinizi güvenli hale getirebilirsiniz
Bilişsel yetenekleri zayıflayan hastalar, göz bozuklukları yaşayabilirler Derinlik algılaması ya da renkleri ayırt edebilme gibi durumlar, hastalığın evresine bağlı olarak zayıflayabilir
Alzheimer Bakıcıları İçin Faydalı Olabilecek Tavsiyeler
Hangi sorun için ne yapacağınızı düşünün ve hangilerinin sizin kontrolünüz dışında olduğunu belirleyin
Sadece 1 günü dikkate alın ama gelecek için de hazırlığınızı yapın
Neyi ne kadar uygulayabileceğinizi düşünün ve yetenekleriniz hakkında gerçekçi olun Yapamayacağınız bir şeyi yapmak için çabalamayın
Olaylar ya da istediğiniz şeyler yolunda gitmiyorsa hoşgörülü olun
Size yardımcı olabilecek kaynakları bulun ve bunlardan faydalanın Arkadaşlarınızdan ya da diğer aile fertlerinden yardım isteyin
Kendinize de vakit ayırmayı unutmayın
Duygularınızı nasıl ifade edebileceğinizi keşfedin Bu konuda destek gruplarına katılabilir ya da bir arkadaşınızla konuşabilirsiniz
Hastayla tartışmanızın hiçbir yararı olmaz ve bu durum sorunların daha da çoğalmasına neden olur Bellek kaybı, konfüzyon veya früstrasyon gibi durumlar hastanın mantık dışı hareket etmesine yol açar
Mümkün olduğu kadar hastanın bağımsız olmasına müsaade edin Bunu yaparken, hastanın bulunduğu yerin rahat ve güvenilir olmasını da dikkat edin
Konuşarak iletişim kurulamıyorsa, hareketlerle bazı şeyleri anlatabilirsiniz Ne söylemek istediğinizi hastaya göstererek, hem kendinize hem de ona yardımcı olabilirsiniz
Alzheimer hastaları şaşkınlık içerisinde olsalar bile sizin ne demek istediğinizi anlayabilirler
Hastaya uygun aktiviteler bulmanız, onunla geçireceğiniz zamanın anlamlı olmasına yardımcı olur Sıkıntıyı, depresyonu ya da zamansız uyuklamaları bu sayede azaltabilirsiniz Hastanın duygularına saygı göstermeyi de unutmayın
Hastaya, onu früstre edebilecek vazifeler vermeyin Ondan yapmasını istediğiniz şeyleri kolaylaştırın Alzheimer hastalarına bakarken dikkat etmeniz gereken başka bir nokta, Rutin bakımın dışına çıkmamanızdır Hastanın ömrü boyunca yaptığı alışkanlıklarının dışına çıkmama gayret edin
Alzheimer hastasının davranışlarında hızlı bir değişim fark ederseniz, onun fiziksel sağlığını dikkate alın Kendisinde herhangi bir fiziksel belirtinin ortaya çıktığını gören hasta, daha asabi ve şaşkın hale gelebilir