Sezgicilik hakkında bilgi?

[SoruCevap]

Sezgicilik anlamı nedir,Sezgicilik Nedir?,Sezgicilik hakkında bilgi

Sezgicilik Nedir?

Sezgicilik (İntuisyonizm), felsefi bir kavram olarak sezgiye akıl, zihin ve soyut duşunme karşısında hem oncelik, hem de ustunluk tanıyan felsefe akımıdır Henri Bergson akımın kurucusudur, bu nedenle kimi zaman felsefe tarihinde Bergsonculuk olarak adlandırılması da sozkonusudur

Sezgiciliğe gore bilginin, ozellikle de felsefe bilgisinin kaynağı ve temeli sezgidir Burada onemli olan sezgi kavramının iceriğidir Felsefi anlamda sezgi, bir tur acılma, doğrudan doğruya keşfedilme ve dolaysız, aracısız birden bire kavranılma anlamında kullanılmaktadır Buna gore, varlıkları bize oldukları gibi veren bilgi, sezgidir Bergson'da bu kavram daha da ozel bir anlamda gerceği dolaysızca kavrama yetisi olarak belirtilmiş, algıların ve zihnin bir tur bireşiminden muteşekkil sayılmıştır Bergson'da, kendi bilincine varmış icguduler sezgi olarak değerlendirilir ve bu kavram felsefenin merkezine oturtulur1

Ortacağ felsefesinde onemli isimlerden biri olan İmam Gazali'de, 19 yuzyıl felsefesinde ise hegelci aşırı sistematik ve soyut felsefelere karşı bir tepki olarak Henri bergson'un felsefesinde gorulur Gerceklik sezgi ile bir kerede ve tam olarak kavranır, akla dayanan bilgi ise asla tam ve kesin olamaz duşuncesi bu felsefelerin ana tezidir Boylece hem rasyonalizme hem de materyalizme bir karşı cıkış sozkonusu edilmektedir

Matematik Felsefesinde ve Ahlakta Sezgicilik

Felsefede hem matematik felsefesi hem de etikte kullanılan bir kavramdır

Etikte sezgiye dayanarak etik onermelerinin doğrulanmasını, kabulunu veya reddedilmesini tanımlar Buna gore sezgiye uyumlu etik onermesi kabul edilebilir, sezgiye dayanmayan veya sezgiyle uyumsuzluk gosteren etik onermesi kabul edilemezdir Eylemlerin doğru ya da yanlış oluşları, onlar uzerine duşunmeyle ulaşılacak bir sonuc değil, aksine doğrudan sezgiyle varılacak bir bilgidir Sezgicilik dışında da belirli etik sorunlarına dair genel sezgilerin sorunun cozumuyle uyumlu olmasına coğu etikci dikkat etse de sezgicilikte, duşunme ve deneyimin otesinde bilgiye ve dolayısıyla sonuca sadece sezgiyle varılması gerektiğinden, etik sorunlarının genel sezgiyle tamamen uyumlu bir şekilde cozulmesine onem verilir

Matematikte ise sezgicilik kavramı Luitzen Egburtus Jan Brouwer isimli Hollandalı matematikci tarafından ileri surulmuştur Matematik sezgicilik olarak adlandırılmaktadır Bununla birlikte koken olarak Henri Poincar
ve Leopold Kronecker'de bulunabilir2 Buna gore, matematiksel belitler (aksiyom) doğrudan doğruya sezgi yoluyla kavranabilirler Matematiksel onsellikler sezgi yoluyla kavranırlar ve bu nedenlede bu durum, matematiğin ustunluğunu gosterir

 

[Editör]

Sezgicilik (İntuisyonizm), felsefi bir akım olarak akla, mantığa ve soyut düşüncelere değil, sezgiye öncelik ve üstünlük tanıyan bir felsefe akımıdır. Henri Bergson bu akımın kurucusudur ve Bergsonculuk olarak da adlandırılabilir. Sezgiciliğe göre bilginin özellikle felsefi bilginin kaynağı ve temeli sezgidir. Sezgi, bir tür açılma, doğrudan keşfedilme ve dolaysız, aracısız bir şekilde kavranma olarak anlaşılır. Varlıkları bize oldukları gibi veren bilgi, sezgi olarak kabul edilir.

Sezgicilik, rasyonalizme ve materyalizme bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Henri Bergson'un felsefesinde gerçeklik sezgiyle tam ve kesin bir şekilde kavranırken, akla dayalı bilgi asla tam ve kesin olamaz. Bu yaklaşımın matematik felsefesi ve etikte de kullanıldığı görülmektedir.

Etikte, sezgiye dayalı olarak etik önermelerinin kabul edilmesi veya reddedilmesi tanımlanır. Eylemlerin doğruluğu veya yanlışlığı doğrudan sezgiyle değerlendirilir. Etik sorunlarında sezgiyle varılan genel bilgilerin sorunu çözümlemesi önem taşır.

Matematikte ise sezgicilik kavramı, matematiksel ifadelerin doğrudan sezgi yoluyla kavranabileceğini ileri sürer. Matematiksel önermeler sezgi yoluyla kavranır ve bu durum matematiğin üstünlüğünü gösterir. Matematikte sezgicilik kavramı Hollandalı matematikçi Luitzen Egburtus Jan Brouwer tarafından öne sürülmüştür, ancak kavramın kökeni Henri Poincaré ve Leopold Kronecker gibi matematikçilere dayanabilir.