Piero della Francesca (1420 - 1492)
Varlıklı bir ailenin çocuğu olan sanatçı, Floransa’ya yakın Sansepolcro’da doğmuştur ve eğitimini Siena okuluna bağlı bazı yerel ustaların yanında almıştır. 1439’da Floransa’da bir dizi fresk üzerine çalışmakta olan Domenico Veneziano’nun yanında bulunmuştur. Bu sırada erken rönesans Floransa sanatını tanıma fırsatını bulur. Özellikle perspektif konusunda yaptığı titiz çalışmalarıyla, 20.yüzyılda keşfedilmiş ve İtalyan rönesansının ustalarından birisi olarak kabul edilmiştir.
1450-55 tarihli İsa’nın Vaftizi adlı resminde kesin bir sükunet hakimdir. Zengin ve ışık dolu manzara, sanatçının mekansal derinlik konusundaki ustalığını ortaya koymaktadır. İsa’nın vaftiz edildiği nehir, çevresindeki doğayı bir ayna gibi yansıtarak resmin derinliğine doğru uzanmaktadır.
1452’de Arezzo’da San Francesco Kilisesi için Kutsal Haçın Efsanesi konulu bir dizi fresk yapmıştır. Bu dönemde Papa II. Pius, Avrupa tarihinde son kez olarak batı prenslerini Kudüs’de kaçınılmaz egemenliğini kurmakta olan Türklere karşı bir haçlı seferi düzenlemeye çağırıyordu. Freskler, bu doğrultuda propaganda amaçlı olarak hazırlanmış olabilir. Yalın ve açık kompozisyon düzeni, titiz perspektif kullanımı ve dingin atmosferi ile bu resimler Piero della Francesca’nın en tanınmış çalışmaları arasında yer alırlar.
1450’lerin sonlarında Urbino Katedrali’nin kutsal mekanı için İsa’nın Kırbaçlanması konulu resmi yapmıştır. Piero, neredeyse matematiksel bir düzenlemeyle oluşturduğu bu resminde kusursuz bir perspektif sunmaktadır. Mimari ve zemin karolarının dizilişi, bu derinlikli mekanı tanımlamaktadır. Resimde sol tarafta resim yüzeyine doğru açılan bir mimarinin içerisinde antik bir sütuna bağlanmış olan İsa, Romalı askerler tarafından kırbaçlanmaktadır.
En solda İsa’yı yargılayan ve suçlu bulan vali Pilatus bir tahtta oturur vaziyette ve yandan gösterilmiştir. Sağ tarafta önde yer alan üç figürün arkasında gerilere uzanan bir sokak ve yapılar yer alır. Figürler antsaldır. Kumaş kıvrımları ve ışığın figür ve nesneleri tanımlayışı son derece başarılıdır. Piero della Francesca, resimlerinde ışığı çağdaşlarını aşan bir duyarlılıkla kullanmıştır.
Piero, yaklaşık 1470’de sanat tarihinin değişmez imgelerinden olan iki porteyi yapar. Bir diptik (iki kanatlı resim) olan çalışmanın sağ kanadında Federigo da Montefeltro, sol kanasında ise karısı Battista Sforza yer almaktadır. Yüzleri birbirine bakacak şekilde tam profilden resmedilmişlerdir. Bu yaklaşım, madalyonlar ve paralar üzerine işlenen kabartma portrelerin etkisini yansıtmaktadır. Battista Sforza’nın elbisesinin kumaşının ayrıntılı sunumu ve özellikle kolyesinin ışıkla tanımlanan dokusu dikkat çekicidir. Her iki resimde de ufuk çizgisi resmin ortasından geçmektedir ve portrelerin arkasında derinlikli bir manzara (uzaklara doğru kıvrılarak uzanan nehir ya da yollar bu arka planların ayrılmaz unsurlarıdır) yer alır. Portrelerde kişisel özellikler ön plana çıktığına göre, Piero herhangi bir idealizasyona başvurmamıştır.
İsa’nın Vaftizi
Varlıklı bir ailenin çocuğu olan sanatçı, Floransa’ya yakın Sansepolcro’da doğmuştur ve eğitimini Siena okuluna bağlı bazı yerel ustaların yanında almıştır. 1439’da Floransa’da bir dizi fresk üzerine çalışmakta olan Domenico Veneziano’nun yanında bulunmuştur. Bu sırada erken rönesans Floransa sanatını tanıma fırsatını bulur. Özellikle perspektif konusunda yaptığı titiz çalışmalarıyla, 20.yüzyılda keşfedilmiş ve İtalyan rönesansının ustalarından birisi olarak kabul edilmiştir.
1450-55 tarihli İsa’nın Vaftizi adlı resminde kesin bir sükunet hakimdir. Zengin ve ışık dolu manzara, sanatçının mekansal derinlik konusundaki ustalığını ortaya koymaktadır. İsa’nın vaftiz edildiği nehir, çevresindeki doğayı bir ayna gibi yansıtarak resmin derinliğine doğru uzanmaktadır.
1452’de Arezzo’da San Francesco Kilisesi için Kutsal Haçın Efsanesi konulu bir dizi fresk yapmıştır. Bu dönemde Papa II. Pius, Avrupa tarihinde son kez olarak batı prenslerini Kudüs’de kaçınılmaz egemenliğini kurmakta olan Türklere karşı bir haçlı seferi düzenlemeye çağırıyordu. Freskler, bu doğrultuda propaganda amaçlı olarak hazırlanmış olabilir. Yalın ve açık kompozisyon düzeni, titiz perspektif kullanımı ve dingin atmosferi ile bu resimler Piero della Francesca’nın en tanınmış çalışmaları arasında yer alırlar.
1450’lerin sonlarında Urbino Katedrali’nin kutsal mekanı için İsa’nın Kırbaçlanması konulu resmi yapmıştır. Piero, neredeyse matematiksel bir düzenlemeyle oluşturduğu bu resminde kusursuz bir perspektif sunmaktadır. Mimari ve zemin karolarının dizilişi, bu derinlikli mekanı tanımlamaktadır. Resimde sol tarafta resim yüzeyine doğru açılan bir mimarinin içerisinde antik bir sütuna bağlanmış olan İsa, Romalı askerler tarafından kırbaçlanmaktadır.
En solda İsa’yı yargılayan ve suçlu bulan vali Pilatus bir tahtta oturur vaziyette ve yandan gösterilmiştir. Sağ tarafta önde yer alan üç figürün arkasında gerilere uzanan bir sokak ve yapılar yer alır. Figürler antsaldır. Kumaş kıvrımları ve ışığın figür ve nesneleri tanımlayışı son derece başarılıdır. Piero della Francesca, resimlerinde ışığı çağdaşlarını aşan bir duyarlılıkla kullanmıştır.
Piero, yaklaşık 1470’de sanat tarihinin değişmez imgelerinden olan iki porteyi yapar. Bir diptik (iki kanatlı resim) olan çalışmanın sağ kanadında Federigo da Montefeltro, sol kanasında ise karısı Battista Sforza yer almaktadır. Yüzleri birbirine bakacak şekilde tam profilden resmedilmişlerdir. Bu yaklaşım, madalyonlar ve paralar üzerine işlenen kabartma portrelerin etkisini yansıtmaktadır. Battista Sforza’nın elbisesinin kumaşının ayrıntılı sunumu ve özellikle kolyesinin ışıkla tanımlanan dokusu dikkat çekicidir. Her iki resimde de ufuk çizgisi resmin ortasından geçmektedir ve portrelerin arkasında derinlikli bir manzara (uzaklara doğru kıvrılarak uzanan nehir ya da yollar bu arka planların ayrılmaz unsurlarıdır) yer alır. Portrelerde kişisel özellikler ön plana çıktığına göre, Piero herhangi bir idealizasyona başvurmamıştır.
İsa’nın Vaftizi