Peygamber Efendimizin Vefatı, İslam tarihinde çok önemli bir dönüm noktasıdır. Hz. Muhammed, 632 yılında Medine'de vefat etmiştir. Bu olay, İslam dünyası için büyük bir kayıp olmakla birlikte, aynı zamanda İslam’ın yayılma sürecinin de başladığı bir dönüm noktasıdır. Peygamber Efendimizin vefatının ardından, onun öğretilerine dayalı bir yönetim biçimi, Halifelik sistemi ile devam etmiştir.
Vefatından Önceki Son Dönem
Hz. Muhammed’in vefatından önceki dönemde, birkaç önemli gelişme yaşanmıştır. Bu dönem, hem Peygamber Efendimizin son mesajlarını verdiği hem de ümmetine son tavsiyelerini ilettiği bir zaman dilimidir.1.
- 10. Hicri yıl (631-632) sırasında, Hz. Muhammed, Veda Haccı'nı yapmıştır. Bu, son hacıdır ve bu hac sırasında, tüm Müslümanlara önemli öğütlerde bulunmuş, İslam'ın temel prensiplerini net bir şekilde açıklamıştır. Veda Hutbesi, İslam'ın ahlaki, toplumsal ve hukuki ilkelerini ortaya koyan en önemli konuşmalardan biridir. Hutbede, adalet, eşitlik, kardeşlik, kadın hakları gibi konulara vurgu yapılmış, Peygamber Efendimiz'in vefatından sonra, Müslümanlar için en önemli rehberin Kur'an ve Sünnet olduğu belirtilmiştir.
2.
- Hz. Muhammed, vücut ağrıları ve yüksek ateş nedeniyle hastalanmıştır. Hastalığı, yaklaşık bir hafta sürmüştür. Bu süreçte, başını Aişe (ra) validemizin odasında tutmuş, hastalığının ağırlaşmasıyla birlikte, bir süre namazları da, sahabesi ile birlikte kıldırmaya başlamıştır. Sonraki günlerde, hastalığı daha da ağırlaşmış ve Hz. Muhammed, mescide çıkamadığı için, Ebu Bekir'i imam olarak tayin etmiştir.
3.
- Peygamber Efendimiz, hastalığının son günlerinde sahabeleriyle konuşmuş, onlara son tavsiyelerini vermiştir. Ayrıca, çok sevdiği Hz. Ali, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ebu Bekir gibi önemli sahabeleriyle de önemli görüşmeler yapmıştır.
4.
- Hz. Muhammed, son zamanlarında namazı kıldırmaya devam etti ancak hastalığı ağırlaştıkça, namazları Ebu Bekir'in kıldırmasını istemiştir. Namaz, İslam toplumunun en önemli ibadeti olduğu için, bu durumun sembolik anlamı büyüktür. Bu, Peygamber Efendimizin ümmetine teslimiyetin ve birliğin önemini hatırlatan bir mesajıdır.
Peygamber Efendimizin Vefatı
Hz. Muhammed, 632 yılının Haziran ayında vefat etmiştir. Vefatından önce, son günlerinde Aişe validemizin odasında, başında su dökme işlemi yapılmış ve ruhunu teslim ettiği anı anlatan rivayetler bulunmaktadır.- Vefat Anı: Hz. Muhammed'in son anlarında, en yakınlarından olan Hz. Aişe, Hz. Fatma, Hz. Ali gibi sahabeler yanındaydılar. Vefat anında, Peygamber Efendimiz'in ağzından son olarak "Ümmetim, ümmetim!" dediği rivayet edilmiştir. Bu, onun ümmetine duyduğu derin sevginin bir ifadesi olarak kabul edilir.
- Defni: Hz. Muhammed, Medine'deki Mescid-i Nebevi'nin hemen yanındaki odasında defnedilmiştir. Bugün Mescid-i Nebevi, Peygamber Efendimizin türbesinin bulunduğu kutsal bir mekan olarak, dünyanın dört bir yanından gelen Müslümanlar tarafından ziyaret edilmektedir.
Peygamber Efendimizin Vefatının Ardından
Hz. Muhammed’in vefatından sonra, İslam toplumu büyük bir üzüntü yaşamış, ancak kısa bir süre içinde Halifelik sistemi ile İslam devleti varlığını sürdürmüştür. Ebu Bekir (ra), Peygamber Efendimizin vefatından sonra, ilk halife olarak seçilmiş ve İslam toplumu, onun önderliğinde devam etmiştir.- Halifelik: Hz. Muhammed’in vefatından sonra İslam dünyasında Halifelik müessesesi kurulmuş, bu da İslam toplumunun dini ve siyasi liderinin seçilmesi anlamına gelmiştir. İlk halife Ebu Bekir olmuştur ve sonraki halifeler de onun izinden gitmiştir.
- Sahabelerin Tepkisi: Peygamber Efendimizin vefatının ardından, bazı sahabeler büyük bir üzüntü yaşamış, bu durum Hz. Ömer'in "Peygamber öldü, imkansız!" diyerek, önce inkar etmesine sebep olmuştur. Ancak Hz. Ebu Bekir'in sakin ve sabırlı yaklaşımı, durumu yatıştırmış ve toplumu birleşmeye çağırmıştır. Ebu Bekir'in "O'nu Allah çağırdı, O, gidiyor. O'ndan sonra Allah’a iman etmeliyiz" sözleri toplumu teskin etmiştir.