Genleşme ve buzulme, maddelerin sıcaklık değişimine tepkisini tanımlayan terimlerdir.
Genleşme, bir maddenin ısı aldığında hacminin artması sürecidir. Katı, sıvı veya gaz halinde bulunan maddeler ısındığında moleküller arası boşluklar genişler ve bu durum hacmin artmasına neden olur. Örneğin, bir metal çubuk güneş altında ısındığında uzayabilir ya da bir sıvı sıcak bir ortamda genleşerek kabın taşmasına sebep olabilir. Genleşme, mühendislik ve fizikte önemli bir konudur ve çeşitli uygulamalarda dikkate alınarak hesaplamalar yapılır.
Buzulme ise tam tersi bir süreçtir. Bir maddenin çevresine ısı verilerek soğutulması sonucu maddenin hacminin daralmasıdır. Katı, sıvı veya gaz halindeki maddeler soğunduğunda moleküller arası boşluklar daralır ve hacimleri küçülür. Örneğin, suyun donması esnasında suyun hacmi artar ve katı hale geçerken genleşir. Bu durum genleşme yerine buzulme olarak adlandırılır.
Sonuç olarak, genleşme ısınan maddelerin hacimlerinin artması, buzulme ise soğuyan maddelerin hacimlerinin küçülmesi olayını tanımlar. Bu iki fiziksel süreç, maddelerin sıcaklık değişimine olan tepkilerini gösterir.