Ebedî ve ezelî kavramları, İslam düşüncesi ve felsefesinde oldukça önemli olan zamanla ilişkili terimlerdir. Her iki kavram da sonsuzluk ve zamanın ötesiyle ilgilidir ancak farklı yönleriyle kullanılır.
**Ebedî (Sonsuzluk)**
- Ebedî, sonsuz ve hiç bitmeyen anlamına gelir. Bir şeyin zamanın herhangi bir noktasında başlangıcı olmayan ve bitişi de olmayan bir sürekliliği ifade eder.
- Özellikle Allah'ın sıfatlarıyla bağlantılı olarak kullanılır. Allah ebedî olarak kabul edilir, yani O'nun varlığı sonsuzdur ve zamanın başlangıcına ya da sonuna bağlı değildir.
- Ebedî, bir varlığın zamanla sınırlı olmayan ve sonsuz bir süre devam eden durumunu anlatırken, genellikle gerçekleşmesi kesin olan bir sonsuzluk anlamında kullanılır.
**Ezelî (Başlangıcı Olmayan)**
- Ezelî, başlangıcı olmayan anlamına gelir. Bir şeyin ezelî olması, o şeyin zamanın başlangıcında var olması ve sonradan var olmaması anlamına gelir. Yani ezelî bir şeyin hiçbir zaman başlangıcı yoktur, sadece var olmaya başladığı an yoktur.
- Ezelî, Allah'ın varlık ve sıfatlarıyla ilişkilendirilir. Allah ezelîdir, yani O'nun varlığı zamanın başlangıcından önce vardı ve zaman içinde varlık kazanmaz; her zaman vardı ve var olmaya devam eder.
**Ebedî ve Ezelî Arasındaki Fark**
- Ezelî, başlangıçsızlık anlamına gelir. Yani ezelî bir şeyin sonu olmayabilir, ancak başlangıcı yoktur.
- Ebedî, sonsuzluk anlamına gelir. Yani ebedî bir şeyin hem başlangıcı hem de sonu yoktur, her iki yönüyle de zamanın ötesinde bir varlığa işaret eder.
**İslam Düşüncesinde Kullanımı**
- Ezelî ve ebedî kavramları, özellikle Allah'ın zamanla olan ilişkisini ve O'nun sıfatlarını anlatırken sıklıkla kullanılır.
- Allah ezelîdir, çünkü O'nun varlığı zamanın başlangıcından önce mevcuttur.
- Allah ebedîdir, çünkü O'nun varlığı zamanın sonsuz geleceğinde de devam edecektir.
Sonuç olarak, ezelî bir varlığın başlangıcının olmamasını; ebedî ise bir varlığın sonsuz sürekliliğini ifade eder. İkisi de zamanın ötesindeki varlıkları ve sürekli var olan şeyleri anlatmak için kullanılır.
