Ebedî ve Ezelî, Türkçede zamanla ilgili iki önemli kavramdır ve özellikle İslam düşüncesi ve felsefesi içinde derin anlamlar taşır. Her iki terim de sonsuzluk ve zamanın ötesiyle ilgilidir, ancak farklı yönleriyle kullanılır.
Ebedî (Sonsuzluk)
- Ebedî, sonu olmayan, sonsuz ve hiç bitmeyen anlamına gelir. Ebedî kelimesi, bir şeyin zamanın herhangi bir noktasında başlangıcı olmayan ve bitişi de olmayan bir sürekliliği ifade eder.
- Ebedî, özellikle Allah’ın sıfatlarıyla bağlantılı olarak kullanılır. Allah, ebedî olarak kabul edilir, yani O’nun varlığı sonsuzdur ve zamanın başlangıcına ya da sonuna bağlı değildir.
- Ebedî, bir varlığın zamanla sınırlı olmayan ve sonsuz bir süre devam eden durumunu anlatırken, genellikle gerçekleşmesi kesin olan bir sonsuzluk anlamında kullanılır.
Ezelî (Başlangıcı Olmayan)
- Ezelî, başlangıcı olmayan anlamına gelir. Bir şeyin ezelî olması, o şeyin zamanın başlangıcında var olması ve sonradan var olmaması anlamına gelir. Yani ezelî bir şeyin hiç bir zaman başlangıcı yoktur, sadece var olmaya başladığı an yoktur.
- Ezelî, Allah’ın varlık ve sıfatlarıyla ilişkilendirilir. Allah, ezelîdir, yani O’nun varlığı zamanın başlangıcından önce vardı ve zaman içinde varlık kazanmaz; her zaman vardı ve var olmaya devam eder.
Ebedî ve Ezelî Arasındaki Fark:
- Ezelî, başlangıçsızlık anlamına gelir. Yani ezelî bir şeyin sonu olmayabilir, ancak başlangıcı yoktur.
- Ebedî, sonsuzluk anlamına gelir. Yani ebedî bir şeyin hem başlangıcı hem de sonu yoktur, her iki yönüyle de zamanın ötesinde bir varlığa işaret eder.
İslam Düşüncesinde Kullanımı:
- Ezelî ve ebedî kavramları, özellikle Allah’ın zamanla olan ilişkisini ve O’nun sıfatlarınıanlatırken sıklıkla kullanılır.
- Allah ezelîdir, çünkü O’nun varlığı zamanın başlangıcından önce mevcuttur.
- Allah ebedîdir, çünkü O’nun varlığı zamanın sonsuz geleceğinde de devam edecektir.