Zekat, İslam dini tarafından belirlenen bir sosyal yardımlaşma ve dayanışma ilkesidir. Kelime olarak "artma, temizleme ve arındırma" anlamına gelir. Müslümanların mal varlıklarının bir kısmını belirli bir oranda fakir ve ihtiyaç sahiplerine verme yükümlülüğüdür.
Zekatın amacı, zengin ve fakir arasında ekonomik ve sosyal adaleti sağlamaktır. Zekat vermenin bir ibadet olduğuna inanılır ve İslam'ın beş temel şartından biri olarak kabul edilir. Zekat, Allah'ın bir emri olarak Kur'an-ı Kerim'de birçok yerde geçmektedir.
Zekatın verilme şartları belirli kriterlere göre belirlenir. İslam'da zengin sayılan bir kişi, nisab adı verilen bir miktara veya mal varlığına sahip olmalıdır. Nisab, belirli bir alt sınırdır ve genellikle altın veya gümüş miktarı olarak hesaplanır. Zekat, bu nisab miktarının üzerindeki mal varlıklarının %2.5'ini hesapladıktan sonra verilir.
Zekatın verilme şekli ve alıcıları da belirlenmiştir. Zekatın verilmesi sadece belirli mal varlıkları üzerinden değerlendirilir ve herhangi bir malın veya paranın üzerinden hesaplanır. Zekat, genellikle nakit para, altın, gümüş, ticari mal, tarım ürünleri, hayvanlar vb. şeklinde verilebilir.
Zekatın alıcıları ise Kur'an'da belirtilmiştir. Fakir, muhtaç, borçlu, yolcu, Allah yolunda cihat edenler ve zekatı toplayanlar zekatın alıcılarıdır. Zekat, doğrudan alıcılara verilebildiği gibi zekat kurumları veya dernekleri vasıtasıyla da dağıtılabilir.
Zekat, müminlerin Allah'a olan sadakatini ve yardımseverliklerini göstermek için bir fırsattır. Aynı zamanda zekat, toplumda dayanışma, kaynakların adil dağılımı ve fakirlerin refahını sağlama amacını taşır.
