S
SoruCevap
Yalan söyleme, karşıdaki kişiyi yanıltmak ve yanlış bilgi vermek amacıyla ortaya
konan bir davranıştır. Çocuk yalanları yetişkin yalanlarından farklıdır. Çocukların
hayal gücü okul çağına gelene kadar ki yaş diliminde oldukça yoğundur. Özelikle 9
yaşına kadar çocuklar doğru ile yanlışı birbirlerinden ayıramazlar. Bu nedenle
çocuğun bir takım olaylar, durumlar uydurması, hayali arkadaşlar yaratması yalan
söyleme olarak değerlendirilip, endişe edilmemelidir.
İnsanın üç farklı dünyası vardır; Uyku ve rüya dünyası, Hayal dünyası ve gerçek
dünya. Hiçbir sağlıklı yetişkin hayal kurduğu bir şeyi gerçekmiş gibi anlatmaz. Fakat ilk
9 yaş dönemindeki çocuklar bu üç dünyayı birbirinden ayırt edemez. Onlar için hayal
dünyası tıpkı gerçek dünya gibidir.
9 yaşından önce çocuğunuz yaptığı abartılı anlatımlarını duyunca endişelenmeyin
ve onun sözünü keserek yalan söylediğini ifadece edecek kelimeler kullanmayın.
Böyle bir durumda çocuk yalan kelimesini öğrenir, suçluluk duygusuna kapılır ve
hayal gücü zamanla kısıtlanır. Bu durum karşısında çocuğunuzun abartılı
anlatımlarına gülmeden onu hafife almadan kulak vermeniz yeterli olur. Çünkü oyun
ve hayal dünyası olmadan çocuk, çocuk değildir ve kendini geliştiremez.
9 yaşından sonra bir çocuk yalana başvuruyorsa
altında yatan bir çok sebep vardır:
- Psikolojik ve fiziksel şiddet gören, ceza alan çocuklar yalan söyler.
- Mükemmelliyetçi aileye sahip çocuklar yanlış yapmaktan korktukları için
yalan söyler.
- Hesap verme durumuyla sıkça karşı karşıya kalan çocuklar kaygılanır ve bu
kaygı çocukta yalan söyleme davranışını oluşturur.
- Çocuk anne-babasını kızdırmamak ve onları mutsuz etmemek için yalan
söyler.
- Genellikle kardeş kıskançlığıyla birlikte ortaya çıkan, sevgiyi kaybedecek olma
düşüncesiyle karşı karşıya kalan çocuk yalan söyler.
Böyle bir durumda aile ne yapmalı ?
Anne baba durumu fark ettikten sonra çocuğa ‘yalanını yakaladım’ deyip ceza
verirse çocukta ki yalan davranışı sönmez. Aksine çocuk bir dahaki sefere
yakalanmamak için daha akıllıca bir yalan bulmaya çalışır sonrasında yalan söylemek
çocukta alışkanlık haline dönüşür ve yalanda ustalık kazanır.
Çocuğunuzun doğruyu söylemesi için ona model olun ve küçük beyaz yalanlardan
kaçının. Gerçeği söylediğinde onu takdir edin. Örneğin; sınavdan kötü not almasına
rağmen aldığı sonucu söyleyen çocuğunuzu gösterdiği cesaret için övün. En önemlisi
çocuğu yalan söylemesine neden olan kaygının, baskının ne olduğunu bulun ve bunu
ortadan kaldırmaya çalışın. Bir çocuğun her durumda doğruyu söyleyebilmesi için en
önemli şey ‘güven’dir. Çocuk her ne olursa olsun anne ve babası tarafından zarara
uğramayacağından ne kadar eminse yalan söyleme ihtimalide bir o kadar düşüktür.
konan bir davranıştır. Çocuk yalanları yetişkin yalanlarından farklıdır. Çocukların
hayal gücü okul çağına gelene kadar ki yaş diliminde oldukça yoğundur. Özelikle 9
yaşına kadar çocuklar doğru ile yanlışı birbirlerinden ayıramazlar. Bu nedenle
çocuğun bir takım olaylar, durumlar uydurması, hayali arkadaşlar yaratması yalan
söyleme olarak değerlendirilip, endişe edilmemelidir.
İnsanın üç farklı dünyası vardır; Uyku ve rüya dünyası, Hayal dünyası ve gerçek
dünya. Hiçbir sağlıklı yetişkin hayal kurduğu bir şeyi gerçekmiş gibi anlatmaz. Fakat ilk
9 yaş dönemindeki çocuklar bu üç dünyayı birbirinden ayırt edemez. Onlar için hayal
dünyası tıpkı gerçek dünya gibidir.
9 yaşından önce çocuğunuz yaptığı abartılı anlatımlarını duyunca endişelenmeyin
ve onun sözünü keserek yalan söylediğini ifadece edecek kelimeler kullanmayın.
Böyle bir durumda çocuk yalan kelimesini öğrenir, suçluluk duygusuna kapılır ve
hayal gücü zamanla kısıtlanır. Bu durum karşısında çocuğunuzun abartılı
anlatımlarına gülmeden onu hafife almadan kulak vermeniz yeterli olur. Çünkü oyun
ve hayal dünyası olmadan çocuk, çocuk değildir ve kendini geliştiremez.
9 yaşından sonra bir çocuk yalana başvuruyorsa
altında yatan bir çok sebep vardır:
- Psikolojik ve fiziksel şiddet gören, ceza alan çocuklar yalan söyler.
- Mükemmelliyetçi aileye sahip çocuklar yanlış yapmaktan korktukları için
yalan söyler.
- Hesap verme durumuyla sıkça karşı karşıya kalan çocuklar kaygılanır ve bu
kaygı çocukta yalan söyleme davranışını oluşturur.
- Çocuk anne-babasını kızdırmamak ve onları mutsuz etmemek için yalan
söyler.
- Genellikle kardeş kıskançlığıyla birlikte ortaya çıkan, sevgiyi kaybedecek olma
düşüncesiyle karşı karşıya kalan çocuk yalan söyler.
Böyle bir durumda aile ne yapmalı ?
Anne baba durumu fark ettikten sonra çocuğa ‘yalanını yakaladım’ deyip ceza
verirse çocukta ki yalan davranışı sönmez. Aksine çocuk bir dahaki sefere
yakalanmamak için daha akıllıca bir yalan bulmaya çalışır sonrasında yalan söylemek
çocukta alışkanlık haline dönüşür ve yalanda ustalık kazanır.
Çocuğunuzun doğruyu söylemesi için ona model olun ve küçük beyaz yalanlardan
kaçının. Gerçeği söylediğinde onu takdir edin. Örneğin; sınavdan kötü not almasına
rağmen aldığı sonucu söyleyen çocuğunuzu gösterdiği cesaret için övün. En önemlisi
çocuğu yalan söylemesine neden olan kaygının, baskının ne olduğunu bulun ve bunu
ortadan kaldırmaya çalışın. Bir çocuğun her durumda doğruyu söyleyebilmesi için en
önemli şey ‘güven’dir. Çocuk her ne olursa olsun anne ve babası tarafından zarara
uğramayacağından ne kadar eminse yalan söyleme ihtimalide bir o kadar düşüktür.